Koji su putevi jedne slike?
Izložena slika govori o jednom umetniku u burnom periodu 20. veka, umetničkim stremljenjima i mestima na kojima je izlagana.
Značaj slikarstva Predraga Peđe Milosavljevića ogleda se u njegovim estetskim, ali i umetničko-istorijskim dostignućima. Pre svega, kada se govori o njegovom međuratnom stvaralaštvu, ali i radu tokom rata, Peđa Milosavljević se izdvaja kao jedan od najistaknutijih predstavnika intimizma i poetskog realizma. Prirodom svog likovnog jezika, umetničkim postupkom, ikonografijom, ali i formalnom strukturom i ličnim egzistencijalnim iskazom, gradi kompozicije koje tipski reprezentuju stvaralačku epohu navedenog perioda, davajući im autentični likovni izraz. Drugim rečima, vedute, pejzaži i enterijeri predstavljaju perspektivu umetnikovog ličnog doživljaja prikazanog. Planski ističući subjektivni pogled na predstavljenu scenu, Milosavljevićev postupak u krajnjem čini sliku ličnom i bez pretencioznosti čini da ona odiše iskrenošću i neponovljivim trenutkom. Suština poetskog realizma, kojim umetnik predočava scenu, nije idealizacija stvarnosti, već njeno predstavljanje kao skladne i likovno bogate. Ovakav sentiment primetan je i u kasnijem radu umetnika. To se svakako vidi i na izloženoj slici Konak kneza Miloša na Topčideru.
Deo starog grada prestonice obogaćen je parkovima koji su neretko bili mesto kontemplacije brojnih srpskih umetnika, između ostalog i Peđe Milosavljevića. Na slici dominiraju jesenji tonovi, što se vidi po ogoljenom drvetu ispred samog konaka.
Nekoliko ljudskih figura koje su raštrkane pri dnu kompozicije, ne narušavaju intimnost prikazanog, već ga oživljavaju.
Na fasadi konaka su vidljivi elementi neoklasicizma, dok je unutrašnjost uređena i dekorisana u osmanskom stilu ćilimima, jastucima, minderlucima i drugim orijentalnim predmetima.
Pored brojnih prikaza veduta, od Pariza i njegovih limenih krovova, terasa obogaćenih cvećem i fasadnim dekoracijama, pa sve do beogradskih ulica i toponima, predstava konaka zauzima simbolično mesto. Po svojoj prilici, stilski raznovrsno zdanje konaka u potpunosti portretiše kulturno-istorijske okolnosti. Stoga, nije iznenađujuće da je ova slika odabrana da, pored brojnih umetnika modernizma, predstavlja Jugoslaviju na Venecijanskom bijenalu 1940. godine.
msr Goran Vujkov
muzejski edukator
